label

vormgeven

Linked to 14 items

from: Anders nadenken over eigenaarschap (chapter)

Our future goal is to build sustainably for people and for planet. Housing commons realised through the principle of degrowth might allow us to achieve this difficult goal. The way forward is firstly to acknowledge housing as an essential need and not an economic commodity. Secondly, we need to produce housing forms that are fully ecological and regenerative, by slowing down its production but increasing access. Thirdly, we need to maximise urban densities and the quality of living. That would mean living smaller in well designed spaces. And finally, vormgevenwe need to treat housing not just as a place of sleeping, but as a space to create a different society.
from: Anders nadenken over eigenaarschap (chapter)

Lynarstrasse in Berlin (2019) located in Wedding, is the biggest housing building to date that has been realised in wood in Germany. It was initiated by an existing housing cooperative, but it was their first construction project, realised ‘from scratch’, not as form of retrofitting. vormgevenThey managed to buy a cheap plot of land next to the rail tracks, which asked for a creative urban planning approach. To ensure good quality of sound insulation, the living rooms were realised along the railway, while the private rooms were placed at the quieter, back side of the apartment block. There are 98 cluster living apartments in that block, where smaller, yet fully sufficient, private housing units are grouped around shared community spaces.
from: Anders nadenken over eigenaarschap (chapter)

According to Marieke Kums in the near future, not only are more cooperative housing initiatives in the Netherlands possible, they are already happening. citaatShe says that knowledge is the key to developing more of them, in particular exchanging knowledge on an international level. vormgevenAn ideal vision for the future would contain a diverse range of sustainable housing including a combination of social housing, cooperative living and other new innovative ways of housing. This will also positivity impact the diversity in housing architecture.
from: Bouwen met een langdurig perspectief (chapter)

Om de vele partijen die betrokken zijn bij de ruimtelijke ordening on board te krijgen in de IOOR-werkwijze, is het belangrijk het gesprek te voeren over prioritering. Het is belangrijk om zicht te krijgen op het moment waarop je een keuze maakt, en hoe deze keuze teruggrijpt in de hele keten en welke verantwoordelijkheden daarbij horen. Hierbij is het technische aspect van de ruimtelijk ordening zeer belangrijk. opinieHet is essentieel dat de ondergrond anders geordend wordt. Daarom worden er dwarsdoorsneden van de betrokken systemen gemaakt als visuele schets. Van den Berg noemt dit ‘het de kanteling van de stedenbouw: van onder naar boven.’ Hierbij noemt zij ook het belang van het uitgaan van de ritmes van de stad. opinieDoor te denken in ecologische cycli kun je een gezonde bodem behouden, en die is essentieel voor een levendige stad.vormgeven
from: Bouwen met een langdurig perspectief (chapter)

reflectieWat zou er anders gedaan moeten worden zodat de bestaande tenders, die uitgeschreven worden binnen de ruimtelijke ordening, meer integraal zouden kunnen aansluiten op de bestaande waarde in de omgeving? Marjolein Smeele noemt het belang om beter te kijken naar de planning: de community krijgt in de huidige manier van plannen geen kans om mee te doen. Daarnaast is er een andere vorm van waardering nodig binnen de tender: de waardering zou idealiter veel breder uitgesproken worden, niet alleen in termen van financiële winst of duurzaamheid. In plaats van het starten vanuit een blank canvas, stelt ze voor dat we voortbouwen op alles wat er al is. Dat is precies wat De Ceuvel in de komende jaren ook hoopt voort te zetten. vormgeven
from: Bouwen met een langdurig perspectief (chapter)

ecologieEcologie heeft ruimte nodig, aldus Salomon. Urbanisatie op de huidige schaal en manier veroorzaakt fragmentatie van landschappen en biodiversiteit. Maar wat is biodiversiteit? In haar ogen is biodiversiteit een socio-ecologische soortenweefsel dat ruimte nodigt heeft. Dat vergt een ruimtelijk maatschappelijk ontwerp op schaal met een passend beleid en beheer. Voor haar is het vooral niet een gebied terugbrengen naar een tabula rasa, waarbij grove sanering plaatsvindt en van bouwprotocollen wordt uitgegaan. vormgeven
from: Bouwen met een langdurig perspectief (chapter)

ecologieNaar aanleiding van een studie uit 2015 is berekend dat voor een maximum aan biodiversiteit is minimaal 53 hectare nodig. ‘Dat gaat verder dan onttegelen in je achtertuin en bloemenlinten.’. Deze studie bewijst dat gefaseerd maaien, gebaseerd op de natuurlijke ritmes van de natuur en grazen, de biodiversiteit zeer ten goede kan komen. Dit heeft niet alleen maar positieve consequenties: citaat‘We moeten ook wennen aan een soort wilde look: niet iedereen is hier blij mee of hieraan gewend.’ De houding van de menselijke omwoners is ook een belangrijke variabele die belangrijk is om mee te nemen in het nieuwe beleid. vormgeven
from: Bouwen met een langdurig perspectief (chapter)

Wat is de volgende stap in deze nieuwe manier van stedenbouw met een langdurig perspectief? Solomon spreekt de wens uit voor een professioneel hybride onderzoeksarm bestaande uit onder andere ambtenaren, onderzoekers, kunstenaars en andere vakkundigen. Idealiter zal de gemeente hier deels aan meebetalen. Wanneer het gesprek over geld gaat, vormgevenspreekt Smeele de wens uit om de waarde van alternatieve stedenbouw niet louter in geld uit te drukken, maar vooral ook in andere waarde, zoals woonplezier en duurzaamheid. Ook stelt zij een 'true pricing' voor, waarin niet alleen de netto kosten en baten worden meegenomen op de korte tot middellange termijn, maar waarin alle kosten volledig worden doorberekend, inclusief non-monetaire kosten zoals schade aan bestaande ecosystemen.
from: Vormgeven aan (samen)leven: Volkoren woningen voor solitaire kuddedieren (chapter)

De rode draad van het woondebat Vormgeven aan (samen)leven was het concreet maken van andere vormen van wonen. Maar wat is eigenlijk de norm? Een standaardwoning als een rijtjeshuis wordt op veel verschillende, onvoorziene manieren bewoond. Ook de meest gangbare woningplattegronden van bijvoorbeeld kleine appartementen sluiten niet aan bij de diverse woonbehoeftes. De bestaande woonvoorraad en woningen in aanbouw doen daardoor veel minder aan het woningtekort dan mogelijk is. De uitdagingen en mogelijkheden van conventionele woningen, woningplattegronden en transformatieprojecten staan daarom centraal. vormgeven
from: Vormgeven aan (samen)leven: Volkoren woningen voor solitaire kuddedieren (chapter)

Zelf kruipt Hoexum liever in de huid van een scharrelkip dan van een uil. Vanuit de lucht of als buitenstaander ziet de architectuur van een gewone buitenwijk met rijtjeshuizen er saai uit, maar als je gaat rondstruinen dan vallen de bewoners op die er een bijzondere invulling aan geven. Wat er van een afstandje homogeen uitziet, blijkt van dichtbij heel divers. vormgevenDe buurt is niet alleen cultureel divers, ook de conventionele woningen worden lang niet altijd traditioneel bewoond. Er wonen minder doorsnee gezinnen dan expats, alleenstaanden, gescheiden en samengestelde gezinnen of bijvoorbeeld studenten waarvan de ouders op den duur ergens anders zijn gaan wonen. Hoewel Hoexum mateloos is gefascineerd door de ogenschijnlijke saaiheid van rijtjeshuizen, wordt de huidige woningmarkt gekenmerkt door mateloosheid. eigenaarschapGewone jaren tachtig rijtjeshuizen die voor enorme bedragen worden verkocht, lijken relikwieën van egalitarisme en toegankelijkheid. Voor rechtvaardige, leefbare en eerlijke woningen zullen we ons weer meer moeten richten op het ideaal van volkshuisvesting.
from: Vormgeven aan (samen)leven: Volkoren woningen voor solitaire kuddedieren (chapter)

vormgevenVolgens architect Lisa van der Slot is de woningplattegrond één van de wezenlijke ingrediënten voor de kwaliteit van wonen. Als co-hoofdredacteur van Out There #4 over woningplattegronden, uitgegeven door ontwerpbureau De Zwarte Hond, onderzocht ze waarom Nederlandse woningplattegronden er vaak hetzelfde uit zien. In deze tijd lijkt de aandacht echter vooral uit te gaan naar aantallen. citaatDe aankomende jaren moeten er zo snel mogelijk en zoveel mogelijk – bijna een miljoen – woningen bijgebouwd worden. Deze woningen gaan zo’n 300 jaar mee en daarom is de nalatenschap aanzienlijk.
from: Vormgeven aan (samen)leven: Volkoren woningen voor solitaire kuddedieren (chapter)

Hoewel het in dit kader niet gek is om te bevragen wat we dan precies gaan bouwen, is het des te verrassender dat er grofweg twee types plattegronden worden getekend. De eengezinswoning en het kleine appartement domineren, terwijl er ook woningen nodig zijn voor onder andere starters, vrienden of dementerenden. vormgevenHoexum liet al zien dat diversiteit eerder te bespeuren valt onder de bewoners en hun manieren van wonen dan in de architectuur, wat de behoefte aan andere woonvormen nog maar eens bevestigt. Culturele diversiteit is een factor die in de meeste plattegronden niet is terug te zien. Hoewel bijvoorbeeld de keuken en woonkamer zich steeds vaker bevinden in één ruimte, worden die in sommige culturen liever gescheiden van elkaar. Ook in het buurtgevoel kan de woningplattegrond een rol spelen, bijvoorbeeld door bij het ontwerpen van een nieuwbouwflat niet de slaapkamers aan de daktuin te plaatsen. Het gevolg hiervan is veel plastic op de ramen of dat de gordijnen vaak dicht zitten. opinieOm de vraag naar verschillende woonvormen en de kwaliteit van wonen aan te pakken, moet de woningplattegrond dus weer onderdeel worden van de ontwerpopgave. Ondanks dat Van der Slot graag vasthoudt aan het idee dat crisis leidt tot innovatie, constateert ze voorlopig dat het streven naar optimalisatie leidt tot verschraling.
from: Vormgeven aan (samen)leven: Volkoren woningen voor solitaire kuddedieren (chapter)

Woningen zijn steeds vaker een belegging, wat weer resulteert in veilige keuzes. Daarnaast beschrijft de wetgeving rond het Bouwbesluit minimumcriteria, maar wordt het ingezet als kwaliteitsnorm. Hierdoor verdwijnt het experiment naar de achtergrond, terwijl we bijvoorbeeld ook die eerder genoemde spanning tussen het samen en alleen willen zijn, kunnen verwerken in de woningplattegrond. Van der Slot noemt voorbeeldhet Hampstead project van Sergison Bates als voorbeeld, waarbij de aaneenschakeling van ruimtes – het bewegen van publieke naar privé ruimtes – de vorm van het gebouw heeft bepaald, in plaats van andersom. Ze merkt ook op dat de eenheidsworst niet bevorderlijk is voor het gevoel van fijn thuiskomen, zoals bij jaren 30 woningen met tussenruimtes als een klein inhammetje of een trappetje waarbij je je buren tegenkomt. Daarnaast loont het dus om te ontwerpen met de volgende generaties in het achterhoofd als de woningen zo lang meegaan. reflectieHet inbouwen van flexibiliteit voor niet alleen andere, maar ook op termijn veranderende manieren van wonen, vraagt om ruimte voor het onvoorziene. vormgeven eigenaarschap
from: Vormgeven aan (samen)leven: Volkoren woningen voor solitaire kuddedieren (chapter)

Naast het ontwerpvraagstuk voor nieuwbouw, is het opnieuw benaderen van de bestaande stad een belangrijk thema. Maaike Schravesande, project- en gebiedsontwikkelaar bij Heijmans, gaat in gesprek over de zogenoemde bestaande voorraad met de twee sprekers die haar voorgingen en het publiek. vormgevenHoe we om moeten gaan met de al beschikbare, maar niet passende woonruimte, is een prangende vraag. Een andere manier om het te veel aan standaardwoningen aan te pakken, is het ombouwen van de woonvoorraad. Door bestaande woningen te transformeren tot geschikte woningen voor verschillende doelgroepen, kunnen we doorverhuizen stimuleren.Volgens Schravesande is de fase waarin de kinderen het huis uit zijn tegenwoordig de langste woonfase en willen lang niet alle empty nesters zo groot blijven wonen, maar willen ze ook niet direct naar een appartementencomplex. In het publiek zit ook Marleen Delfos van Atelier van Berlo die binnen één van de geselecteerde projecten werkt aan het aanpassen van rijtjeswoningen aan de woonbehoeftes van 55-plussers. Ze merkt op dat ontwerpers dit goed kunnen uitdenken, maar dat steeds meer de vraag zich opdringt hoe dit vervolgens te realiseren.